Son yıllarda Türkiye genelinde hızla artan konut kiraları, özellikle dar gelirli vatandaşlar için büyük bir sorun haline geldi. Büyükşehirlerde yaşamak isteyenler için uygun fiyatlı ev bulmak neredeyse imkânsız hale gelirken, kira fiyatlarındaki kontrolsüz artış toplumsal eşitsizlikleri derinleştiriyor.

Konut sektöründe yaşanan kriz, pandemi süreciyle birlikte başlayan ekonomik dalgalanmalardan, döviz kurlarındaki yükselişten ve enflasyonun etkilerinden beslenmeye devam ediyor. 2023 ve 2024 yıllarında gözlemlenen kira artış oranı bazı bölgelerde %150’ye kadar ulaşırken, bu yıl da benzer bir artış trendinin sürdüğü görülüyor.

İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde özellikle üniversite öğrencileri, yeni evlenen çiftler ve sabit gelirliler için kiralık ev bulmak ciddi bir problem haline geldi. 1+1 veya 2+1 dairelerin bile 15 bin TL’nin üzerinde fiyatlara ulaşması, birçok vatandaşın merkezden uzak ilçelere ya da başka şehirlere taşınmasına neden oluyor.

Konu hakkında açıklamalarda bulunan Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Turhan Çakar, “Kira fiyatlarındaki artış, toplumun yaşam kalitesini ciddi şekilde tehdit ediyor. Asgari ücretle geçinmeye çalışan bir ailenin ev kirasını ödeyip diğer temel ihtiyaçlarını karşılaması neredeyse imkânsız. Devletin bu konuda acil düzenlemeler yapması gerekiyor,” ifadelerini kullandı.

Hükûmet ise çözüm arayışlarını sürdürüyor. Son dönemde gündeme gelen ‘sosyal konut projeleri’ ile dar gelirli vatandaşlara uygun fiyatlı kiralık daireler sunulması planlanıyor. Ancak bu projelerin sayısının yetersiz olması ve tamamlanma sürelerinin uzunluğu, kısa vadede çözüm getiremiyor.

Uzmanlara göre, sadece konut üretmek sorunu çözmeye yetmiyor. Aynı zamanda kira piyasasında denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi, fahiş kira artışlarının önlenmesi ve kayıt dışı kiralamaların engellenmesi de gerekiyor.

Kira artışlarıyla birlikte ev sahipleri ile kiracılar arasında yaşanan hukuki sorunlar da artıyor. Tahliye davalarında büyük bir artış yaşanırken, bazı ev sahiplerinin mevcut kiracılarını çıkartarak daha yüksek fiyattan yeniden kiraya vermek istedikleri de gelen şikayetler arasında.

Sosyal medyada da sıkça gündeme gelen kira krizi, özellikle genç neslin gelecek planlarını da etkiliyor. Birçok genç, artan yaşam maliyetleri nedeniyle evlenmeyi, çocuk sahibi olmayı ya da bağımsız yaşama geçmeyi ertelemek zorunda kalıyor.

Kira sorununa yönelik kalıcı ve adil çözümler üretilmediği sürece, konut krizi sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal bir problem olarak büyümeye devam edecek gibi görünüyor.